In de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) is opgenomen dat iedere werkgever verplicht is om een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) te hebben. Aan de RI&E moet tevens een Plan van Aanpak gekoppeld worden. Een RI&E en bijbehorend Plan van Aanpak verkleinen aanzienlijk de kans op bedrijfsongevallen. Indien een organisatie de RI&E niet op orde heeft, kan dan ook een boete worden opgelegd. Toch blijkt in de praktijk dat een groot deel van de werkgevers niet aan deze verplichting heeft voldaan. In deze blog leest u meer over de inhoud en werking van de RI&E en waarom het verstandig is om deze op te stellen.
Wat is een RI&E?
Een RI&E is een analyse waarin de risico’s op het gebied van gezondheid en veiligheid van werknemers binnen een organisatie zijn weergegeven. Factoren die hierbij een rol kunnen spelen zijn onder andere de blootstelling aan gevaarlijke stoffen, fysieke belasting, maar ook mentale factoren, zoals een (te) hoge werkdruk. In een RI&E moet ook een Plan van Aanpak zijn opgenomen. Hierin zijn maatregelen beschreven die de werkgever dient te nemen om de geïnventariseerde risico’s te beperken. Het doel van een RI&E is het voorkomen van gezondheidsklachten en ongevallen binnen een organisatie.
Hoe werkt een RI&E?
In principe is het opstellen van een RI&E de taak van werkgever. Als er bij uw organisatie een preventiemedewerker in dienst is, kan hij deze taak op zich nemen. Bij kleinere organisaties (onder de 25 werknemers) is er vaak geen preventiemedewerker en dient werkgever dit zelf te doen. Het opstellen van een RI&E kan ook worden uitbesteed aan een arbodienst. Als u eenmaal een RI&E heeft opgesteld, dient deze wel up-to-date te zijn. Dit betekent dat deze moet worden herzien als de werkomstandigheden veranderen of als er nieuwe richtlijnen of normen worden gehanteerd.
Vaak is het verplicht om de RI&E te laten toetsen door een gecertificeerde arbodienst of arbodeskundige. Er wordt dan onder andere bekeken of alle risico’s geïnventariseerd zijn en of alles naar de laatste normen en richtlijnen is opgenomen. In sommige gevallen is het niet nodig om de RI&E te laten toetsen. Dit is het geval wanneer uw organisatie maar voor maximaal 40 uur per week werknemers in dienst heeft of wanneer u maximaal 25 werknemers in dienst heeft en er geen erkend RI&E instrument voor uw branche is.
Gevolg niet-naleving RI&E-verplichting
Het niet naleven van de RI&E-verplichting is een bestuursrechtelijke overtreding. Er kan dan ook een boete opgelegd worden, indien een organisatie niet voorziet in een RI&E. Het standaardbedrag van deze boete bedraagt € 4.500, maar dit kan worden aangepast naar de grootte van de organisatie. Als een organisatie geheel niet beschikt over een RI&E wordt direct een boete opgelegd, zonder dat hier een waarschuwing aan voorafgaat. Ook als het Plan van Aanpak of het deel over giftige stoffen ontbreekt, wordt meteen een boete opgelegd.
Daarnaast heeft de werkgever een zorgplicht die stelt schade aan werknemers zoveel mogelijk voorkomen dient te worden. Uit twee recente uitspraken blijkt dat de beschikbaarheid van een compleet RI&E en Plan van Aanpak zwaar worden meegewogen bij de vraag of een werkgever zijn zorgplicht heeft geschonden. Indien werkgever niet aan de zorgplicht heeft voldaan, is hij in beginsel aansprakelijk voor de schade van de werknemer.
Met het opstellen van een RI&E krijgt u als werkgever aldus inzicht in de risico’s die in uw organisatie spelen, waarna u passende maatregelen kunt nemen om deze risico’s te beperken. Hiermee wordt de gezondheid van uw werknemers gewaarborgd en creëert u een fijne en veilige werkomgeving. Tevens is het beschikken over een RI&E van groot belang om eventuele boetes en/of aansprakelijkheid te voorkomen. Zorg er dan ook voor dat uw organisatie ten alle tijden beschikt over een actuele RI&E en een bijbehorend Plan van Aanpak.
Tot slot
Hebt u na het lezen van deze blog nog vragen over het opstellen van een RI&E? Of wilt u sparren met onze advocaten over een specifieke kwestie? Neem contact op met onze sectie arbeidsrecht via het e-mailadres arbeidsrecht@vangelderadvocaten.nl of telefonisch via 088-8840840. We helpen u graag verder!
