Nieuwe Wet bescherming Klokkenluiders: alles wat u erover moet weten

Wet bescherming klokkenluiders

Recent is de Wet bescherming Klokkenluiders in werking getreden. Deze wet is de opvolger van de Wet huis voor Klokkenluiders. Als ondernemer/werkgever is het belangrijk dat u weet wat deze nieuwe wet voor u betekent. In deze blog zetten we de belangrijkste veranderingen van de Wet bescherming Klokkenluiders op een rij.

Wet bescherming Klokkenluiders

De Wet bescherming Klokkenluiders, hierna: de Wet, is ontwikkeld om werknemers die misstanden melden binnen een organisatie beter te beschermen tegen benadeling als gevolg van die melding. Bij benadeling kan worden gedacht aan ontslag of het weigeren van een promotie. Door inwerkingtreding van de Wet zijn werknemers nu nog beter beschermd dan eerst, zo is onder andere het begrip ‘benadeling’ uitgebreid en gelden er strengere regels voor de interne meldregeling.

Verplichte meldregeling

Iedere werkgever die beschikt over een bedrijf met meer dan vijftig werknemers is volgens de Wet verplicht een interne meldregeling in te voeren. Deze meldregeling moet regelen dat werknemers op vertrouwelijke wijze een misstand kunnen melden en is expliciet bedoeld voor het melden van misstanden, zoals fraude, ongewenste gedrag etc. De meldregeling kan dus niet worden gebruikt om arbeidsconflicten te melden. De werkgever is verplicht om zijn werknemers schriftelijk te laten weten dat er binnen de organisatie een intern meldpunt voor misstanden is. In het bijzonder dient de werkgever hierbij aan te geven bij wie een melding kan worden gemaakt, in welke gevallen er een melding kan worden gedaan en dat de melding vertrouwelijk behandeld zal worden. 

Wat is er gewijzigd?

De Wet introduceert allereerst een ruimere uitleg van het begrip ‘benadeling’. Onder dit begrip werd voorheen slechts een benadeling in rechtspositie verstaan, zoals bijvoorbeeld een ontslag of een schorsing. Nu valt elke vorm van benadeling, zoals onder andere intimidatie en uitsluiting onder het begrip. Daarnaast hoeven werknemers die benadeeld zijn ten gevolge van het melden van een misstand binnen een organisatie, niet meer aan te tonen dat zij benadeeld zijn. Deze bewijslast ligt volgens de huidige wetgeving bij de werkgever. De werkgever zal dus zelf moeten aantonen dat er geen sprake is van benadeling van de werknemer. 

Daarnaast zijn vanaf nu ook aandeelhouders, vrijwilligers, zzp’ers, stagiaires en sollicitanten beschermd op grond van de Wet. Tevens introduceert de Wet een uitbreiding van de soort meldingen die door werknemers kunnen worden gedaan. Dit houdt in dat werknemers vanaf nu ook vermoedens of dreiging van misstanden binnen een organisatie kunnen melden. Daarnaast komt de regel dat er verplicht eerst een interne melding moet worden gedaan te vervallen. De werknemer kan misstanden of het vermoeden daarvan op grond van de Wet direct extern melden bij bijvoorbeeld het Huis voor Klokkenluiders. 

Tot slot verbindt de Wet strengere eisen aan de interne meldregeling. Zo dient de werknemer binnen zeven dagen na het indienen van de melding een ontvangstbevestiging te krijgen. Vervolgens moet de werknemer binnen drie maanden nadere informatie ontvangen over de beoordeling van die melding. Daarnaast dient er voor de werknemer een mogelijkheid te zijn om de melding mondeling te kunnen doen. Daarbij introduceert de Wet een registratieplicht inhoudende dat de werkgever alle ingekomen meldingen over misstanden moet registreren. 

Er is een melding gedaan: wat nu?
Het Huis voor Klokkenluiders is in 2016 opgericht. Het betreft een onafhankelijke organisatie die de bevoegdheid heeft om onafhankelijk onderzoek te verrichten naar de werkgever indien er een melding van een misstand is gedaan door een werknemer. Als er een melding over een misstand is gedaan, is de werkgever/ondernemer verplicht om mee te werken aan het onderzoek dat zal worden verricht door het Huis voor Klokkenluiders. In zo’n geval dient de werkgever inzage te geven in de stukken die vereist zijn voor het onderzoek. Om een melding tegen het bedrijf te voorkomen hebben wij een aantal tips: 

  • Stel een interne gedragscode op zodat het voor werknemers duidelijk is welk gedrag binnen de organisatie niet wordt getolereerd. De interne gedragscode kan worden opgenomen in het kantoorhandboek;
  • Stel een interne of externe vertrouwenspersoon aan, als werknemers vermoedens hebben van een misstand binnen de organisatie kunnen zij zich wenden tot deze vertrouwenspersoon. 

Tot slot 

Hebt u na het lezen van deze blog nog vragen over de gevolgen van de Wet bescherming Klokkenluiders voor uw bedrijf? Of wilt u sparren met onze advocaten over een specifieke kwestie? 

Neem contact op met onze sectie arbeidsrecht via het e-mailadres arbeidsrecht@vangelderadvocaten.nl of telefonisch via 088-8840840. We helpen u graag verder!