In het arbeidsrecht wordt vaak een vaststellingsovereenkomst (vso) gesloten. Werkgever en werknemer maken daarin afspraken over het beëindigen van het dienstverband. Met een finaal kwijtingsbeding en een uitsluitingsbeding kun je extra zekerheid inbouwen en voorkomen dat de vaststellingsovereenkomst ondermijnd wordt. Is daarmee de kous af, of kun je later toch nog de afspraken doorbreken?
Afwijken van dwingend recht
Voor het sluiten van overeenkomsten (vso) geldt in beginsel de hoofdregel dat er geen afspraken gemaakt worden in strijd met dwingend recht. Met een vaststellingsovereenkomst maak je een einde aan een onzekerheid of een geschil. In die situatie kan je wel afwijken van dwingend recht. Dat geeft zekerheid en daarom wordt de vso ook veel gebruikt. Daarnaast is een belangrijk kenmerk van een vaststellingsovereenkomst dat het dient om een einde te maken een bestaand geschil, niet ter voorkoming van een toekomstig geschil.
Finaal kwijtingsbeding
In de vaststellingsovereenkomst wordt vaak een finale kwijting beding opgenomen. Dit beding houdt in dat partijen na uitvoering van de afspraken in de vaststellingsovereenkomst niets meer van elkaar te vorderen hebben. Ook niet als het toch anders blijkt te zijn dan je tijdens het sluiten van de overeenkomst dacht. Dit onderwerp komt geregeld voor in de rechtszaal. Je kunt immers niet alles van tevoren weten.
Uitsluitingsbepalingen
Een vso kan worden vernietigd als deze achteraf gezien tot stand is gekomen onder invloed van een onjuiste voorstelling van zaken. Je kunt in een vaststellingsovereenkomst afspreken dat je geen beroep zult doen op een wilsgebrek. Dus ook al zou er sprake van dwaling zijn, dan nog moet je de vaststellingsovereenkomst nakomen.
Bedenktermijn
De vaststellingsovereenkomst waarmee een einde aan de arbeidsovereenkomst komt, is bijzonder. Er geldt namelijk een bedenktermijn voor de werknemer. Dit is wettelijk vastgesteld en hiervan kan niet worden afgeweken. Is de bedenktermijn schriftelijk overeengekomen, dan is die 14 dagen. Staat de bedenktermijn niet in de vso, dan is deze 21 dagen. De bedenktermijn maakt de vso minder vast. De werknemer kan er zonder opgaaf van reden vanaf. Maar is de bedenktermijn eenmaal verstreken, dan is deze vso minder makkelijk open te breken dan een ‘gewone’ vso. De werknemer heeft namelijk tijd gehad om zich juridisch te laten bijstaan en heeft er goed over kunnen nadenken.
Is de vaststellingsovereenkomst echt vast?
Na de bedenktermijn is de vaststellingsovereenkomst alleen in heel uitzonderlijke gevallen open te breken. Een voorbeeld hiervan is het geval waarin een werknemer fraude had gepleegd met een schade bij de werkgever van meer dan twee miljoen euro. De werkgever kwam daar pas achter nadat de vaststellingsovereenkomst was gesloten. Maar vaker houdt de rechter partijen aan hun afspraken in de vaststellingsovereenkomst. Dit werd door de rechter bevestigd in een uitspraak waarin partijen op basis van de RVU (Regeling Vervroegd Uittreden) een beëindigingsvergoeding hadden afgesproken.
De RVU is een extra belasting als het bedrag bedoeld is om de periode tot aan het pensioen te overbruggen. Toen later bleek dat de RVU (anders dan partijen dachten) toch niet van toepassing bleek, wilde de werknemer van de vaststellingsovereenkomst af. Hij wilde een hogere vergoeding. De rechter (ook in hoger beroep) ging daar niet in mee. De vaststellingsovereenkomst was namelijk bedoeld om tussen partijen een beslissing te nemen over een situatie waar op dat moment geen 100% zekerheid over was. Omdat werknemer zich hiervan bewust was, werd hij aan de afspraken in de vso gehouden.
Conclusie
Een vaststellingsovereenkomst is behoorlijk vast, zeker als er een finaal kwijtingsbeding en een uitsluitingsbeding is opgenomen. Een goed advies is daarom belangrijk. Onze advocaten staan u hierin graag bij.
Tot slot
Hebt u na het lezen van deze blog nog vragen over het sluiten van een vaststellingsovereenkomst? Of wilt u sparren met onze advocaten over een specifieke kwestie? Neem contact op met onze sectie Arbeidsrecht via het e-mailadres arbeidsrecht@vangelderadvocaten.nl of telefonisch via 088-8840840. We helpen u graag verder!
